واردات چیست؟
در بازرگانی بین المللی وارد کردن کالاهای تولید شده در خارج از مرزهای رسمی یک کشور توسط تجار و بازرگانان و یا مسافران بین المللی به داخل آن کشور را واردات می گویند. از طرف دیگر بر اساس ماده 48 قانون امور گمرکی، ورود قطعي، رويه گمركي است كه بر اساس آن كالاهاي وارده براي استفاده در داخل قلمرو گمركي با پرداخت حقوق ورودي و هزينه هاي انجام خدمات و با انجام كليه تشريفات، ترخيص مي شود.
چرا واردات انجام می دهیم؟
واردات معمولا به دلایل مختلفی انجام میشود، از جمله:
- دسترسی به کالاها یا خدماتی که در کشور خود تولید نمیشوند: برخی از کشورها ممکن است منابع طبیعی، فناوری یا تخصص لازم برای تولید برخی از کالاها یا خدمات را نداشته باشند.
- کیفیت یا قیمت بهتر: ممکن است کالاهای تولید شده در کشورهای دیگر دارای کیفیت بالاتر یا قیمت کمتری باشند.
- تقویت رقابت در بازار داخلی: واردات میتواند رقابت را در بازار داخلی افزایش دهد و باعث بهبود کیفیت و کاهش قیمتها شود.
- تقاضای داخلی بیشتر از عرضه داخلی: در صورتی که تقاضای داخلی برای یک محصول بیشتر از تولید داخلی باشد، واردات برای تامین این تقاضا ضروری میشود
اقتصاددانان و تحلیلگران در مورد تأثیرات مثبت و منفی واردات اختلاف نظر دارند. برخی از منتقدان استدلال می کنند که اتکای مداوم به واردات به معنای کاهش تقاضا برای محصولات تولید داخل است و بنابراین می تواند کارآفرینی و توسعه سرمایه گذاری های تجاری را با مشکل مواجه کند. طرفداران می گویند واردات کیفیت زندگی را با ارائه انتخاب بیشتر و کالاهای ارزان تر به مصرف کنندگان افزایش می دهد. در دسترس بودن این کالاهای ارزانتر نیز به جلوگیری از تورم افسارگسیخته کمک میکند.
معرفی مراحل واردات کالا:
- اخذ کارت بازرگانی : اخذ کارت بازرگانی نخستین گام از مراحل واردات به حساب می آید، تجار تازه کار قبل از هر اقدامی باید برای گرفتن این کارت اقدام نمایند. صدور کارت بازرگانی از طریق وزارت صمت و اتاق بازرگانی انجام می شود.کارت مذکور انواع گوناگونی دارد از جمله کارت تولیدی، و بازرگانی،که هر کدام ویژگی مخصوص به خود را دارند و از طرف دیگر این کارت به دو نوع حقیقی و حقوقی تقسیم می شود.
- انتخاب حوزه فعالیت : زمینه و حوزه فعالیت در واردات کالا باید تعیین شود، زمینه و حوزه فعالیت می تواند به چند صورت انتخاب شود. مطابق قوانین موجود کشور ما واردکنندگانی که مخصوصا کارت بازرگانی جدید گرفته اند در اندازه و نوع کالای وارداتی محدودیت دارند. پس انتخاب نوع کالای وارداتی تاثیر بسزایی در ادامه روند و فعالیت شرکت های بازرگانی و تولیدی دارد.
- آشنایی با قوانین و مقررات روز : همان گونه که گفته شد یک وارد کننده باید با قوانین، مقررات، بخشنامه ها و نکات گوناگون در حوزه فعالیت خود آشنایی کامل داشته باشد. بعضی مواقع امکان دارد واردات یک کالای خاص ممنوع شود یا تعرفه واردات یک کالا تغییر نماید و یا حتی تجارت با یک کشور خاص مشمول محدودیت شود و وارد کننده باید نسبت به همه قوانین روز مطلع باشد. این موارد باید قبل از پرداخت به فروشنده خارجی بررسی گردد.
- انتخاب کشور و کالای وارداتی : بعد از گذراندن مراحل فوق باید با مشتریان گوناگون از کشورهای مختلف وارد مذاکره شود. برای این کار آشنایی با قوانین تجاری آن کشور نیز مورد نیاز است. در این مرحله علاوه بر قیمت و کیفیت احتیاج به بررسی مشخصات فنی کالا، تعیین کردن تعداد کالا و نوع آن است. اعتبارسنجی فروشنده نیز در این مرحله از اهمیت زیادی برخوردار است.
- درخواست ارسال پیش فاکتور یا پروفرما : بعد از توافقات اولیه در مورد خرید کالا باید از فروشنده در خواست ارسال پیش فاکتور شود. پروفرما یکی از فرایندهای مهم مراحل واردات به حساب می آید که جهت ثبت سفارش نیز مورد نیاز می باشد. با استناد به همین سند درخواست ثبت سفارش در سامانه جامع تجارت داده شود به همین علت باید اطلاعات دقیق و کامل در آن باشد. برای سهولت در روند ترخیص کالا بهتر است از فرم استاندارد ایران استفاده شود.
مشخصاتی که در پروفرما الزاما باید درج شود:
- قیمت
- کرایه
- وزن
- تعداد
- نوع ارز معامله کالا
- کشور مبدا و مقصد
- اطلاعات و مشخصات فروشنده و خریدار
- ثبت سفارش: در این مرحله وارد کننده باید به سامانه جامع تجارت مراجعه کند و درخواست خود را در مورد واردات کالای مورد نظر ثبت و پیگیری کند. ثبت سفارش کالاهای گوناگون دارای مراحل ویژه خود بوده و با یکدیگر متفاوت می باشند. بعضی مواقع برای واردات یک کالای خاص احتیاج است علاوه بر مجوز وزارت صمت، از دیگر دستگاه های مرتبط نیز مجوزهای مورد نیاز اخذ شود.
مجوزهایی که باتوجه به کالای شما ممکن است لازم باشد:
- مجوز استاندارد
- مجوز وزارت راه
- مجوز قرنطینه
- مجوز وزارت بهداشت
- مجوز ارشاد
- مجوز سازمان انرژی اتمی
- مجوز کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان
- مجوز جهاد کشاورزی
- مجوز سازمان غذا و دارو
- مجوز ثبت سفارش (سازمان صنعت ،معدن و تجارت)
- مجوز تخصیص ارز (بانک مرکزی)
واردات برخی از کالاهای حساس یا واردات برخی کالاها از کشورهای خاص ممکن است ممنوع یا محدود باشد.
انواعی ازمحصولاتی که با ممنوعیت واردات مواجه هستند عبارتند از :
- الکل یا مشروبات الکلی
- سلاح گرم، مواد منفجره و مهمات
- چاقو و سلاح های مرگبار
- رادیوهای موج کوتاه
- ابزار قمار
- میوه و سبزیجات
- محصولات گوشت خوک
- گیاهان و محصولات گیاهی
- خاک
- گربه، سگ و سایر حیوانات خانگی – مگر اینکه اجازه داده شده باشد
- پرندگان
- مجلات، عکس ها یا فیلم هایی که خلاف منافع و حیثیت ملی کشور تشخیص داده شود
- هر کتاب یا نوشته ای که خلاف منافع و حیثیت ملی کشور تشخیص داده شود
- پول و کالای تقلبی
- مواد مخدر غیرقانونی
- مطالب پورنو گرافیک
- تخصیص ارز و پرداخت بین الملل: فروشنده کالا و خریدار باید در زمینه ارز مورد مبادله با یکدیگر به توافق برسند، در این مرحله واردکننده کالا باید اقدام به تهیه ارز کند. برای این کار در کشور ما باید پرونده ای در یکی از بانک های خصوصی یا دولتی توسط واردکننده باز گردد و مراحل آن پیگیری گردد. ارز وارداتی کشور ما نرخ و منشا های مختلف دارد. بررسی نوع ارز تخصیص یافته و همچنین مدت زمانی که این تخصیص صورت می گیرد باید توسط یک فرد متخصص انجام گردد.
- حمل و نقل وبیمه کالا : حمل و نقل از مهم ترین مراحل واردات کالا به حساب می آید که به روش های گوناگونی انجام می شود .نکته مهم در این مرحله این است که تاریخ بارنامه صادر شده باید بعد از تاریخ ثبت نهایی ثبت سفارش باشد.
خریدار و فروشنده انتخاب روش حمل و نقل کالا را با بکار گیری از قواعد بین المللی اینکوترمز انجام می دهند. این قواعد دارای حالت های گوناگونی است که در هر کدام ریسک خریدار و فروشنده مختلف است.
- ترخیص کالا از گمرک: بعد از انجام مراحل فوق کالای مورد نظر به گمرک مقصد خواهد رسید و وارد کننده باید مدارک و اسناد کالا را به توسط نماینده یا کارگزار گمرکی خود به گمرک اظهار کند و طی مراحل متفاوت و پرداخت هزینه های متعلقه کالا را ترخیص کند. از آنجا که این مرحله یکی از مراحل بسیار مهم واردات کالا است و بیشتر واردکنندگان در این قسمت به مشکل بر می خورند می توانند کالای خود را از طریق یکی از کارگزاران خوشنام و حرفه ای گمرک ترخیص کنند.